Günümüzde Yaygın Olarak Kullanılan Malzemeler ve Özellikleri
Dacron
Kimyasal adı Polyethylen Terephthalate olan ve 1950 yılında polyesterden üretilip DuPont firması tarafından tescillenen bu kumaş ilk başta mobilya kaplamalarında kullanılmak için üretilmiş olsa da sahip olduğu özellikler sayesinde kısa süre içinde yelkenler için de kullanılmaya başlanmıştır.
Dacron yelken kumaşında Naylon’dan sonra kullanılan ilk sentetik malzeme olmuştur. Dacron yelkenlerin sahip olduğu güç, aşınmalara ve bükülmelere karşı dayanıklılığı, UV ışınlarına karşı dirençli olması ve makul fiyatlara alınabilir olması bu kumaşın bu kadar çok tercih edilmesini açıklayan sebeplerdir.
Ayrıca bu polyester lifler emme özelliği az olduğundan yelken ıslandığında kumaşın kurumasını kolaylaştırmaktadır. Tüm bunlar bu yelkenlerin uzun yıllar özellikle gezi yelkenciliğinde tercih edilmesini açıklayan özelliklerdir. Dacron yelkenler uzaktan bakıldığında birbirine çok benzerler ve kumaşın kalitesini anlamak güçtür.
Dacron kalitesini etkileyen faktörlerden birincisi ipliklerin kopma direnci, anlık ve uzun süreli yük altında oluşacak esnemeye karşı direnci ve dokuma kalitesi gibi ipliklerin fiziksel özellikleridir. Tüm bu özellikleri en iyi şekilde sağlayan Dacron en kaliteli ve dolayısıyla en pahalı kumaştır.
İkincisi ipliklerin dokuma sırasındaki yerleşimindeki görülen farklılardır. Dacron yelkenler ipliklerin çözgü ve atkı adı verilen kumaşın boyuna ve enine yönlerindeki uzamalarıyla dokunur ve bu yönlere yerleştirilen iplik oranları değişkendir ve bu oranlar Dacron kalitesini etkiler.
Dokuma sıklığı kaliteyi etkileyen üçüncü etkendir. İpliklerin yoğun olduğu kumaşlar daha sıkı dokunurken iyi sıkıştırılmamış iplikler dokumanın kalitesini düşürür. Kumaşın yüzeyine uygulanan bitirme işlemi Dacron kalitesini belirleyen son unsurdur.
Bu kumaşların ısıtılıp ıslatıldığında çekerek büzüldüğü fark edilmiş ve büzüldükten sonra sıkılaşan iplikler dokumayı daha sıkı bir hale getirmiştir. Çekerek sıkılaşan dokuma kumaşı üreticiler reçine ile kaplayarak daha kararlı bir yapı elde etmektedir.
Bu işlemde uygulanan reçine miktarı ve kalitesi yelkenin kalitesini doğrudan etkilemektedir çünkü reçinenin salınması durumunda ipliklerde kırılmalar görülmeye başlanır.
Gün geçtikçe Dacron’lar popülerliğini teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan daha güçlü ve az esneyen malzemelere bırakmaya n başlamıştır. 2002 yılında üretilen yelkenlerin %70’i Dacron iken günümüzde bu oran hızla düşmektedir.
Kağan İncetan